Luật Doanh nghiệp 2020 đã được Quốc hội khoá XIV thông qua tại Kỳ họp thứ 9 ngày 17/6/2020 với nhiều điểm mới sửa đổi trên mục tiêu tạo thuận lợi cho hoạt động thành lập và đăng ký doanh nghiệp đã đơn giản hoá thủ tục thành lập doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp cắt giảm chi phí, tiết kiệm thời gian trong quá trình khởi nghiệp kinh doanh. Luật này sẽ thay thế cho Luật Doanh nghiệp 2014 và sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2021.
1. Luật mới bổ sung đối tượng không được thành lập và quản lý doanh nghiệp
- Căn cứ theo điều 17 LDN 2020 bổ sung các nhóm đối tượng sau đây không được thành lập và quản lý doanh nghiệp: công nhân công an; người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi; người đang bị tạm giam; tổ chức là pháp nhân thương mại bị cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định theo quy định của Bộ luật Hình sự.
- Về cơ bản, việc bổ sung các nhóm đối tượng trên vào diện không được thành lập và quản lý doanh nghiệp là để tương thích với các liên quan như Luật Phòng, chống tham nhũng (công nhân công an), Bộ luật Dân sự, Bộ luật Hình sự và Bộ luật Tố tụng hình sự. Dù vậy, để xác định các nhóm đối tượng trên thì cần phải có căn cứ theo quy định của pháp luật, chẳng hạn như người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi thì phải có quyết định tuyên bố của Tòa án; pháp nhân thương mại bị cấm kinh doanh thì cũng phải thuộc trường hợp pháp nhân thương mại phạm tội và có Bản án có hiệu lực của Tòa án.
- Bên cạnh đó, dù người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, kể cả người bị giam thì vẫn chưa bị coi là có tội. Hiến pháp quy định rõ người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự luật định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật; mọi người có quyền tự do kinh doanh trong những ngành nghề mà pháp luật không cấm.
2. Luật mới quy định đa dạng các phương thức nộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp
- Theo quy định của LDN 2014 và Nghị định 78/2015/NĐ-CP, hiện nay, khi đăng ký doanh nghiệp, người thành lập doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ theo một trong hai phương thức là nộp trực tiếp và nộp qua mạng thông tin điện tử. Trên thực tế, tại nhiều địa phương, một số cơ quan đăng ký kinh doanh cũng đã thực hiện việc trả kết quả qua bưu điện. Theo Điều 26 LDN 2020, Luật chính thức ghi nhận các phương thức nộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp cho Cơ quan đăng ký kinh doanh, gồm: đăng ký doanh nghiệp trực tiếp tại Cơ quan đăng ký kinh doanh; đăng ký doanh nghiệp qua dịch vụ bưu chính và đăng ký doanh nghiệp qua mạng thông tin điện tử.
- Việc ghi nhận đa dạng các phương thức nộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp là sự tiến bộ đáng ghi nhận, là tiền đề thực hiện cải cách thủ tục hành chính về đăng ký doanh nghiệp khi LDN 2020 chính thức có hiệu lực, hướng đến sự thuận lợi về khởi sự kinh doanh cho doanh nghiệp, nhà đầu tư.
3. Bãi bỏ thủ tục thông báo mẫu dấu của doanh nghiệp
- LDN 2014 đã có sửa đổi, bổ sung đáng kể về con dấu của doanh nghiệp so với trước đây, doanh nghiệp có quyền quyết định về hình thức, số lượng và nội dung con dấu của doanh nghiệp. Tuy nhiên, Luật vẫn quy định nội dung bắt buộc phải thể hiện trên con dấu gồm tên doanh nghiệp và mã số doanh nghiệp. Đồng thời, LDN 2014 còn quy định trước khi sử dụng, doanh nghiệp có nghĩa vụ thông báo mẫu con dấu với cơ quan đăng ký kinh doanh để đăng tải công khai trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
- LDN 2020 tiếp tục thực hiện một bước cải cách đáng kể về con dấu của doanh nghiệp là bãi bỏ thủ tục thông báo mẫu dấu. Cụ thể, khoản 2 và khoản 3 Điều 43 LDN 2020 quy định doanh nghiệp quyết định loại dấu, số lượng, hình thức và nội dung dấu của doanh nghiệp, chi nhánh, văn phòng đại diện và đơn vị khác của doanh nghiệp; việc quản lý và lưu giữ dấu thực hiện theo quy định của Điều lệ công ty hoặc quy chế do doanh nghiệp, chi nhánh, văn phòng đại diện hoặc đơn vị khác của doanh nghiệp có dấu ban hành. Doanh nghiệp sử dụng dấu trong các giao dịch theo quy định của pháp luật. LDN 2020 cũng không còn quy định nội dung bắt buộc phải thể hiện trên con dấu của doanh nghiệp.
- Bên cạnh đó, LDN 2020 còn bổ sung doanh nghiệp có thể có “dấu dưới hình thức chữ ký số theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử” bên cạnh “dấu được làm tại cơ sở khắc dấu”. Việc bổ sung này mặc dù mới so với LDN 2014 nhưng không hẳn là nét mới mang tính đột phá bởi lẽ chữ ký điện tử vốn đã được doanh nghiệp sử dụng trên thực tế từ rất lâu; Luật Giao dịch điện tử được ban hành từ năm 2015 đã có quy định về chữ ký điện tử. Do đó, LDN 2020 ghi nhận “dấu dưới hình thức chữ ký số” là một bước ghi nhận cho phù hợp với tình hình thực tế và xu thế cách mạng công nghiệp hiện nay mà thôi.
Mặc dù đã có bước sửa đổi đáng kể nhưng LDN 2020 vẫn chưa minh thị doanh nghiệp có bắt buộc phải có con dấu hay không. Và như LDN 2014 trước đây và các quy định của pháp luật liên quan, thực tế doanh nghiệp vẫn bắt buộc phải có con dấu vì cần phải sử dụng dấu “trong các giao dịch theo quy định của pháp luật”.
VĂN PHÒNG LUẬT SƯ LONG VIỆT
– Văn Phòng Nam Trung Yên: Tầng 1 tòa nhà B10A Nam Trung Yên, Cầu Giấy, Hà Nội (Đằng sau Sở Kế hoạch Đầu tư)
Điện thoại : 0914347724 – 0914377437 – Email: luatlongviet4@gmail.com
– Văn Phòng Cát Linh : Số 3 An Trạch, Ba Đình, Hà Nội.
Điện thoại : 0913984083 – 024.37347518 – Email : luatlongviet2@gmail.com.
– Văn phòng Võ Chí Công: Số 6 ngõ 603/58 Lạc Long Quân (Mặt sau toà 7 tầng khu Liên Cơ – số 258 Võ Chí Công)
Điện thoại: 091434772 – Email : luatlongviet@gmail.com .
