Giải thể và phá sản là hai khái niệm rất dễ khiến mọi người nhầm lẫn. Trên thực tế đây đều là phương thức chấm dứt sự tồn tại của một doanh nghiệp cả về mặt pháp lý lẫn thực tiễn, tuy nhiên xét về bản chất thì đây là hai thủ tục hoàn toàn khác nhau. Để làm rõ vấn đề này tôi xin đưa ra một số quan điểm như sau:
Trước hết, tôi xin đề cập đến khái niệm giải thể là việc một doanh nghiệp chấm dứt sự hoạt động và bị xóa tên trên hệ thống đăng ký kinh doanh. Doanh nghiệp sẽ bị đóng mã số thuế và không thể tiếp tục hoạt động kinh doanh. Kết thúc thời hạn hoạt động đã ghi trong Điều lệ mà không có quyết định gia han.
Khác với giải thể doanh nghiệp, phá sản là tình trạng của doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán và bị Tòa án nhân dân ra quyết định tuyên bố phá sản.Doanh nghiệp chỉ phá sản khi không thực hiện nghĩa vụ thanh toán các khoản nợ đến kỳ hạn trong thời hạn 3 tháng kể từ ngày đến thời hạn thanh toán.
Xét về bản chất và hậu quả pháp lý thì giải thể và phá sản lại có cơ sở khác nhau:
| STT | Tiêu chí | Giải thể | Phá sản |
| 1 | Cơ sở pháp lý | Luật doanh nghiệp 2014 | Luật phá sản 2014 |
|
2 |
Bản chất |
Là thủ tục hành chính thực hiện tại cơ quan đăng lý kinh doanh do chủ sở hữu doanh nghiệp tiến hành, thời hạn giải quyết thủ tục ngắn và đơn giản hơn | Là một thủ tục tư pháp ( hay còn gọi là thủ tục đòi nợ đặc biệt) do Tòa án có thẩm quyền tiến hành thực hiện thủ tục theo quy định của luật phá sản, quyết định sau khi nhận được đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản. Thời hạn giải quyết phá sản lâu và phức tạp hơn.
|
| 3 |
Nguyên nhân |
– Do kết thúc thời gian hoạt động mà không được gia hạn;
– Công ty không có đủ số lượng thành viên tối thiểu trong thời hạn 6 tháng liên tục; – Bị thu hồi giấy phép kinh doanh ( Điều 201 Luật Doanh nghiệp) – Theo quyết định của chủ doanh nghiệp đối với doanh nghiệp tư nhân; của tất cả các thành viên hợp danh đối với công ty hợp danh; của Hội đồng thành viên, chủ sở hữu công ty đối với công ty trách nhiện hữu hạn; của Đại hội đồng cổ đông đối với công ty cổ phần. |
– Do doanh nghiệp bị mất khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn khi chủ nợ có yêu cầu |
| 4 |
Thứ tự thanh toán tài sản |
-Các khoản nợ lương, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm xã hội và các quyền lợi khác của người lao động
– Nợ thuế; – Các khoản nợ khác
|
-Chi phí phá sản;
– Khoản nợ lương, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm xã hội, – Bảo hiểm y tế, quyền lợi khác của người lao động – Khoản nợ phát sinh sau khi mở thủ tục phá sản nhằm mục đích phục hồi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; – Nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước; – Khoản nợ phải trả cho chủ nợ. |
| 5 |
Người có quyền yêu cầu |
– Chủ doanh nghiệp tư nhân;
– Hội đồng thành viên; – Chủ sở hữu công ty; – Đại hội đồng cổ đông; – Tất cả các thành viên hợp danh.
|
– Chủ doanh nghiệp, chủ tịch hội đồng quản trị/ Hội đồng thành viên;
– Cổ đông/ nhóm cổ đông (từ 20% vốn liên tục trong 06 tháng); – Công đoàn, người lao động; – Chủ nợ; – Người đại diện theo pháp luật; – Thành viên hợp danh. |
| 6 | Trách nhiệm của chủ sở hữu | Chủ doanh nghiệp hay người quản lý sau đó không bị hạn chế quyền
|
Chủ doanh nghiệp hay người quản lý bị hạn chế quyền tự do kinh doanh, cấm kinh doanh trong thời hạn nhất định |
| 7 | Trình tự thực hiện | – Chủ doanh nghiệp nộp hồ sơ giải thể lên cơ quan đăng ký kinh doanh
– Kiểm kê tài sản – Thanh lý tài sản – Thực hiện nghĩa vụ các bên liên quan – Cơ quan đăng lý kinh doanh xóa thông tin đăng ký doanh nghiệp trên hệ thống |
– Chủ thể có quyền gửi đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản tới Tòa án có thẩm quyền;
– Tòa án quyết định mở thủ tục phá sản; – Kiểm kê tài sản; – Thanh lý tài sản; – Thực hiện nghĩa vụ các bên liên quan; – Tuyên bố phá sản/Thực hiện phương án phục hồi kinh doanh |
| 8 | Hậu quả pháp lý | Bị xóa tên trên hệ thống đăng ký kinh doanh và chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp | Khi doanh nghiệp tuyên bố phá sản vẫn có thể tiếp tục hoạt động nếu có người khác mua lại doanh nghiệp |
Trên đây là quan điểm của tôi về sự khác nhau giữa thủ tục giải thể và thủ tục phá sản doanh nghiệp.Tuy nhiên, tùy theo tình hình và mức độ thực tế của mỗi doanh nghiệp mà chọn phương án giải quyết phù hợp. Việc doanh nghiệp chọn phương thức nào đều phải tìm hiểu rất kỹ vì nó ảnh hưởng rất lớn đến con đường kinh doanh tiếp theo của doanh nghiệp.
Tư vấn viên : Phạm Kiều
