Câu hỏi cần tư vấn: “chào luật sư, Mấy ngày trước khi tôi tham gia giao thông tại đường cao tốc, thời điểm đó là vì trời tối khoảng 1:00 giờ sáng và cũng do trước đó tôi cũng có chạy xe khoảng thời gian dài nên cơ thể mệt mỏi, buồn ngủ. Tôi có không nhìn thấy một chiếc xe máy chở 2 người đi ngược chiều lại với tôi nên đã tông vào dẫn đến hai người trên xe tử vong. Hôm nay công an có đến nhà tôi để yêu cầu lên cơ quan công an để lấy lời khai. Tôi muốn hỏi tôi có phải chịu TNHS không? Mức hình phạt đối với tội danh này như thế nào ạ?”
Trả lời tư vấn:
Về trách nhiệm hình sự:
Trong vụ án về giao thông, trước tiên ta cần phải xác định người điều khiển xe có vi phạm luật giao thông hay không? Khi xác định được lỗi thuộc về bên nào thì ta mới xác định được chỉ chịu trách nhiệm hành chính hay bị truy cứu trách nhiệm hình sự?
Ta cần phải biết thế nào được cho là hành vi vi phạm luật giao thông?
Tại thông tư liên tịch số 09/2013/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP quy định cụ thể như sau:
“Hành vi vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ của người điều khiển phương tiện giao thông đường bộ được hiểu là hành vi không thực hiện hoặc thực hiện không đúng các quy tắc giao thông đường bộ và hành vi này phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra hậu quả về tính mạng, sức khỏe và tài sản”
Theo Điều 260 bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 thì người tham gia giao thông phải chịu TNHS nếu:
– Không chấp hành quy định về an toàn giao thông
– Hành vi là nguyên nhân trực tiếp gây ra tai nạn.
Theo trên, để có căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự thì phải xác định có hành vi vi phạm luật giao thông không? Hành vi vi phạm có phải là nguyên trực tiếp dẫn đến tai nạn hay không? Nếu hành vi vi phạm của người điều khiển giao thông đường bộ không phải nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tai nạn thì chỉ có lỗi về hành chính và không có cấu thành tội phạm.
Về mức hình phạt đối với tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ:
Căn cứ theo điều 260 bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định các mức hình phạt tương ứng với mức độ nghiêm trọng của tội danh: Có 4 khung hình phạt tương ứng với 4 khoản (từ khoản 1 đến khoản 4)
Khung 1: Bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm đối với các trường hợp:
– Làm chết 01 người hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe cho 02 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60%;
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe cho 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
– Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
Khung 2: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:
– Không có giấy phép lái xe theo quy định;
– Trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định hoặc có sử dụng chất ma túy hoặc các chất kích thích mạnh khác mà pháp luật cấm sử dụng;
– Gây tai nạn rồi bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm hoặc cố ý không cứu giúp người bị nạn;
– Không chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển hoặc hướng dẫn giao thông;
– Làm chết 02 người;
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên;
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;
– Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.
Khung 3: Đối với các hành vi dẫn đến hậu quả sau thì có thể bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm.
– Làm chết 03 người trở lên;
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên;
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;
– Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.
Khung 4: Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm trong trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả quy định tại một trong hậu quả ở khung hình phạt thứ 3 nếu không được ngăn chặn kịp thời. (Tức là có thể hậu quả chưa xảy ra nhưng nếu tiếp tục diễn ra hành vi thì chắc chắn sẽ xảy ra hậu quả là làm chết 03 người trở lên hoặc Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên hoặc Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên).
Tuy nhiên, còn tùy vào các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự mà xác định hình phạt.
Ngoài ra, Tại Khoản 5 điều 260 có quy định hình phạt bổ sung như cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Trên đây là câu trả lời của chúng tôi, hi vọng sẽ giúp ích được bạn.