Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển quyền tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Nhưng trong nhiều trường hợp vì sự sơ ý nên để mất hoặc thất lạc di chúc.Vì vậy làm thế nào để bảo quản và lưu giữ được di chúc. Nếu chẳng may di chúc bị mất thì còn có hiệu lực nữa hay không.? Để giải đáp thắc mắc này chúng tôi xin đưa ra một số ý kiến sau.
A/ Các trường hợp di chúc bị mất
Di chúc có hiệu lực kể từ thời điểm mở thừa kế, nghĩa là thời điểm người để lại di sản thừa kế chết.Theo Điều 611 Bộ Luật dân sự 2015 quy định di chúc lập xong mà bị mất sẽ có hai trường hợp xảy ra:
♦ Trường hợp 1: Di chúc bị mất trước thời điểm mở thừa kế nghĩa là người để lại di chúc vẫn còn sống.
Theo khoản 5 Điều 643 Bộ Luật Dân sự 2015 quy định, một người để lại nhiều bản di chúc đối với một tài sản thì chỉ bản di chúc sau cùng mới có hiệu lực. Do đó, người để lại di chúc hoàn toàn có thể lập một bản di chúc mới thay thế cho bản di chúc đã thất lạc trước đó
♦ Trường hợp 2: Di chúc bị mất sau thời điểm mở thừa kế
Kể từ thời điểm mở thừa kế, di chúc bị mất không thể tìm thấy, cũng không có bằng chứng nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi như không có di chúc và áp dụng các quy định về thừa kế theo pháp luật. Lúc này, pháp luật không căn cứ vào di chúc để phân chia di sản thừa kế mà sẽ chia thừa kế theo pháp luật. Trong trường hợp chưa chia thừa kế mà tìm thấy bản di chúc đã thất lạc thì sẽ chia theo di chúc, di chúc lúc này vẫn còn hiệu lực.
Ngoài ra khi đã chia thừa kế theo pháp luật mà trong thời hiệu yêu cầu chia thừa kế ( 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đồi với động sản -Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015 quy định ) lại tìm thấy bản di chúc đã thất lạc thì người thừa kế theo di chúc có yêu cầu chia theo di chúc thì phải chia lại thừa kế theo bản di chúc đã mất. Còn nếu người được hưởng di sản theo di chúc không muốn chia lại di sản thừa kế theo di chúc thì không cần phải chia lại.
Xem thêm >>> Di chúc có bắt buộc phải được công chứng, chứng thực?
Như vậy, trong thời điểm tìm thấy bản di chúc đã bị thất lạc, mà di chúc vẫn còn hiệu lực nhưng bởi vì không có yêu cầu chia lại thừa kế nên nội dung thể hiện trong di chúc mới không được thực hiện. Tóm lại để xác định hiệu lực của di chúc trong trường hợp bị mất hay thất lạc thì phải căn cứ vào nhiều yếu tố để xác định di chúc đó còn hiệu lực hay hết hiệu lực
Tư vấn viên : Phạm Kiều
