Hiện nay xã hội ngày càng phát triển có rất nhiều phụ nữ đơn thân nuôi con một mình mà không cần đăng ký kết hôn. Vậy quyền lợi của những người phụ nữ này có được đảm bảo hay không? Cùng chúng tôi đi tìm hiểu và giải đáp thắc mắc về việc phụ nữ không đăng ký kết hôn có được hưởng chế độ thai sản và có phải bất cứ ai khi tham gia bảo hiểm xã hội cũng được hưởng chế độ này không ?
Chế độ thai sản là chế độ mà người lao động khi tham gia bảo hiểm xã hội lúc sinh con, nhận con nuôi, mang thai hộ sẽ được hưởng. Đây là một trong những quy định mang tính nhân văn của pháp luật nước ta. Khi người phụ nữ mang thai mà đóng đầy đủ số tháng bảo hiểm theo quy định của pháp luật thì sẽ được hưởng chế độ thai sản.
I. Điều kiện để hưởng chế độ thai sản
♦ Điều 31 Luật Bảo Hiểm Xã Hội năm 2014 quy định người tham gia BHXH được hưởng chế độ thai sản bao gốm các đối tượng sau:
– Là lao động nữ mang thai
– Là lao động nữ sinh con
– Là lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ
– Là người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuôi
– Là lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản
– Là lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con
Để được hưởng chế độ thai sản thì người lao động phải tham gia bảo hiểm xã hội và đóng đầy đủ số tháng bảo hiểm theo quy định của pháp luật. Ngoài ra theo quy định tại điều này thì:
– Đối với trường hợp lao động nữ sinh con, lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ, người lao động nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi thì điều kiện được hưởng là phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận con nuôi.
– Đối với trường hợp sinh con mà đã đóng đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chi định của bác sĩ, cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền thì điều kiện được hưởng chế độ thai sản là phải đóng BHXH từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
– Khi chấm dứt hợp đồng lao động , hợp đồng làm việc hoặc kể cả trường hợp thôi việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì người lao động vẫn được hưởng chế độ thai sản.
II. Không đăng ký kết hôn có được hưởng chế độ thai sản không
Đối với lao động nữ: Chỉ cần đáp ứng theo quy định tại Điều 31 của Luật này thì lao động nữ sẽ được hưởng chế độ thai sản mà không cần có bất cứ quy định nào liên quan đến việc đăng ký kết hôn. Đây cũng là quy định mang tính nhân văn của pháp luật đối với lao động nữ khi mang thai
Đối với lao động nam: Điều kiện để được hưởng chế độ thai sản phải là “ lao động nam đang đóng BHXH có vợ sinh con”.Theo quy định tại Khoản 5 Điều 3 Luật hôn nhân và gia đình 2014 :” Kết hôn là việc nam và nữ xác lập quan hệ vợ chồng với nhau theo quy định về điều kiện kết hôn và đăng ký kết hôn do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thực hiện.” Nghĩa là quan hệ vợ chồng chỉ được pháp luật công nhận khi nam và nữ kết hôn hợp pháp theo đúng quy định của pháp luật. Đối với lao động nam chưa đăng ký kết hôn sẽ không được công nhận là vợ chồng hợp pháp nên sẽ không được hưởng chế độ thai sản.
Xem thêm >>> Cần đóng BHXH bao lâu để được hưởng chế độ thai sản?
Tóm lại, khi lao động nữ đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định tại Điều 31 Luật bảo hiểm xã hội 2014 thì sẽ được hưởng chế độ thai sản dù có đăng ký kết hôn hay không. Còn lao động nam nếu không đăng ký kết hôn thì sẽ không được hưởng chế độ thai sản
Tư vấn viên : Tạ Thị Thu Trang